Zajęcia logopedyczne
Czym zajmuje się logopedia?
Logopedia jest dyscypliną interdyscyplinarną i obejmuje takie nauki jak medycyna, pedagogika, psychologia, językoznawstwo, socjologia... Logopeda zajmuje się nie tylko mową dziecka, ale szeroko rozumianą komunikacją – także u dorosłych. Logopeda skupia się na komunikacji, mowie, języku w życiu pacjenta. Coraz częściej logopedzi specjalizują się w pewnych specyficznych zaburzeniach i zakłóceniach mowy i języka (profilaktyka logopedyczna, logopedia ogólna, neurologopedia, surdologopedia, oligofrenologopedia, tyflologopedia); w zainteresowaniach logopedy mieści się nie tylko patologia i norma, ale i ponad przeciętne zdolności „językowe” (logopedia artystyczna).
Kiedy zgłosić się do logopedy?
Wtedy, kiedy niepokoi nas rozwój mowy naszego dziecka… Jeżeli dziecko mówi mało; kiedy jego mowa jest niezrozumiała dla otoczenia; jeżeli chcemy sprawdzić czy rozwój mowy jest opóźniony, czy wymaga stymulacji, a może interwencji logopedy; a może dziecko ma już wadę wymowy? Im wcześniej zgłosimy się do logopedy, tym lepiej dla dziecka. Nie czekajmy myśląc, że dziecko z tego wyrośnie.
Czego dowiemy się od logopedy?
Logopeda oceni rozwój mowy i języka dziecka, m. in. zbada sferę artykulacyjną (czy dziecko ma wadę wymowy?), budowę artykulatorów (czy budowa jest prawidłowa?), sprawność artykulatorów (czy są niesprawne?), zasób leksykalny dziecka (np. czy jest niski?), sferę gramatyczną (np. czy dziecko ma problemy z budowaniem zdań? A może w jego mowie pojawiają się częste błędy językowe?).
Jak przygotować się na pierwsze spotkanie z logopedą?
Na pierwsze spotkanie z logopedą, rodzic powinien przynieść wcześniejsza dokumentację medyczną dziecka od lekarzy i specjalistów (foniatra, laryngolog, neurolog, audiolog, ortodonta, itp.) oraz wcześniejsze opinie nauczycieli i innych specjalistów (jeżeli jest – opinia nauczyciela, opinia psychologa, pedagoga, innego logopedy). Rodzic powinien przypomnieć sobie jak rozwijał się rozwój ruchowy i językowy dziecka (kiedy powiedziało pierwsze słowa, zdania? Kiedy siadało, raczkowało, chodziło?), jak przebiegała ciąża i okres porodu oraz uświadomić sobie powód zgłoszenia do logopedy.
Czym zajmują się logopedzi? M. in. są to:
- Profilaktyka logopedyczna – czyli wsparcie logopedy w celu stymulacji rozwoju mowy dziecka.
- U kogo? U dzieci w wieku przedszkolnym, i tych które nie poszły jeszcze do przedszkola.
- Wady wymowy (tzw. dyslalia) – czyli nieprawidłowa realizacja głosek języka polskiego, np. zastępowanie k, głoską t, wsuwanie języka między zęby przy wymowie s, z, c, dz, nieprawidłowa wymowa głoski r, zastępowanie sz, ż, cz, dż, głoskami s,z,c,dz (na pewnych etapach jest to norma; ocenia to logopeda) itd.
- U kogo? U dzieci i dorosłych.
- Opóźniony rozwój mowy –kiedy dziecko mówi mało lub wcale; kiedy mowa dziecka nie rozwija się lub jest mało zrozumiała dla otoczenia.
- U kogo? U dzieci w wieku przedszkolnym i tych, które nie poszły jeszcze do przedszkola.
- Jąkanie – zaburzenia płynności mowy, zacinanie, blokowanie, przeciąganie głosek, powtarzanie, logofobia itp.
- U kogo? U dzieci i dorosłych.
- Mowa, język, komunikacja osób z niedosłuchem/głuchotą
- Mowa, język, komunikacja osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu
- Mowa osób larygnektomowanych
- Mowa, język, komunikacja osób z niepełnosprawnością intelektualną
- Dyzartria
- Afazja
Często logopedzi kształcą się w zakresie swoich zainteresowań, doświadczeń i specjalizują się w specyficznych zaburzeniach komunikacji, mowy i języka.
Jak wygląda terapia logopedyczna?
Terapia logopedyczna zajmuje się wieloma aspektami dotyczącymi człowieka. Pacjent (dziecko/dorosły) potrzebuje stymulacji w różnym zakresie.
Terapia dyslalii wymaga m. in. stymulacji analizatora słuchowego (np. rozpoznawanie dźwięku - głoski), ćwiczeń usprawniających narządy mowne, ćwiczeń oddechowych; logopeda wywołuje zaburzone głoski, uczy ich wymowy w sylabach, zdaniach, dłuższych wypowiedziach oraz utrwala je w mowie spontanicznej.
Terapia logopedyczna wymaga współpracy środowiska dziecka – RODZICÓW! – oraz zaangażowania pacjenta (dziecka/ dorosłego). Konieczne jest utrwalanie prawidłowych nawyków wymawianiowych (i nie tylko) nauczonych przez logopedę na terenie domu.
Oprac. Karolina Jankiewicz
